Overcoming fear

Angst overwinnen: tips om jouw angststoornis aan te pakken

Auto rijden, spinnen of sociale interacties: iedereen is wel eens ergens bang voor. Angst is een normale reactie van je lichaam in een bedreigende situatie, maar wanneer je angst ervaart wanneer er eigenlijk niets aan de hand is, kan dit je onwijs in de weg zitten. Als de angst je dagelijks functioneren belemmert, spreken we van een angststoornis. In sommige gevallen neemt de angst je leven letterlijk en figuurlijk over. En dit is allesbehalve fijn. Wil je jouw angst overwinnen? Waar je ook bang voor bent, een angststoornis is erg goed te behandelen. 

Lees hier tips om jouw angst te overwinnen en een eventuele angststoornis aan te pakken. 

Wat is angst?

Wanneer je in een bedreigende situatie terechtkomt, is angst een normale reactie van je lichaam. Deze reactie helpt je om te reageren. Je lichaam maakt zich namelijk klaar om te vluchten of om te vechten. Je hart gaat sneller kloppen, je begint te zweten en ook je ademhaling versnelt. Ook maakt je lichaam meer adrenaline en cortisol, de twee bekende stresshormonen, aan. Dit zijn allemaal normale reacties en hier hoef je je geen zorgen over te maken. [1]

Maar als je angst ervaart wanneer er geen gevaar is of wanneer je zo’n intense angst ervaart dat je niet meer normaal kunt functioneren, kan er sprake zijn van een angststoornis

Wat is angst

Heb ik een angststoornis?

Wist je dat ongeveer 25% van de volwassenen te maken krijgt met een angststoornis? Het is dan ook een van de meest voorkomende psychische aandoeningen in Nederland. [2] Je moet een angststoornis zien als een verzamelnaam voor verschillende angsten. Zo kun je bijvoorbeeld een sociale fobie hebben als je angst hebt voor sociale situaties of interacties. Maar ook valt een paniekstoornis waarbij je regelmatig paniekaanvallen ervaart onder een angststoornis.

Symptomen van een angststoornis

Maar hoe weet je nu of je een angststoornis hebt? Zoals we eerder al zeiden is het heel normaal om soms angst te ervaren. Maar wanneer het je dagelijks leven beïnvloedt en wanneer je bijvoorbeeld hele normale situaties gaat vermijden, is het mogelijk dat een angst is uitgegroeid tot een angststoornis die langzaam je leven overneemt. 

Symptomen van een angststoornis kunnen verschillen per persoon. Bovendien zijn er meerdere soorten angststoornissen en hebben deze allemaal hun eigen kenmerken. Er zijn wel enkele klachten die vaak voorkomen, zoals:

  • Veel piekeren
  • Angstige gedachten
  • Slaapproblemen
  • Concentratieproblemen
  • Lichamelijke klachten, zoals hoofdpijn, hartkloppingen en misselijkheid
  • Paniekaanvallen

Angst overwinnen: 3 praktische tips

Je angst overwinnen; het klinkt makkelijker dan dat het is. Maar je kunt wel echt zelf je angsten overwinnen en je zelfvertrouwen vergroten. Dit zijn een aantal tips die je kunnen helpen. 

1. Blijf dingen doen die je eng vindt

Wanneer je ergens bang voor bent, gaan we deze situaties of dingen het liefst uit de weg. We willen de confrontatie niet aangaan omdat we ons dan blootstellen aan gevaar. Angst kan er dus voor zorgen dat je hele gewone situaties gaat vermijden, zoals reizen in het openbaar vervoer of het zitten op een druk terras. Maar dit is juist niet de bedoeling. Uit onderzoek blijkt dat het goed is om je angst juist op te zoeken.

Om angst te overwinnen is het goed om de situatie die je eng vindt juist aan te gaan. Wanneer je de ‘gevaarlijke situatie’ vermijdt, blijft de angst namelijk in stand. Ga stapje voor stapje je angst aan en je merkt dat je zelfvertrouwen groeit. [3, 4]

2. Leer ontspanningstechnieken

Ontspanningstechnieken kunnen helpen bij het angst overwinnen. Simpele ademhalingsoefeningen die iedereen kan doen, zijn het meest effectief. [3] De manier waarop je ademt, heeft namelijk invloed op je hartslag en bloeddruk. En je hartslag en bloeddruk spelen een belangrijke rol bij het reguleren van de angst- en stressniveaus in je lichaam. 

Wanneer je diep ademhaalt, krijgen je hersenen meer zuurstof en dit zorgt voor een verlaagde bloeddruk en hartslag. Je lichaam krijgt vervolgens een teken dat je veilig bent en kunt ontspannen. Zo neemt de angst langzaam af. 

3. Praat met iemand die je vertrouwt

Heeft je angst een grotere impact op je leven dan je dacht? Je kunt proberen om de angst zelf te overwinnen, maar je hoeft dit niet alleen te doen. Er zijn een hoop mensen en instanties die je hierbij willen helpen. Praat met iemand die je vertrouwt, zoals je broer/zus, vriend/vriendin of een collega. Ook kun je altijd terecht bij de huisarts met angstklachten. 

Angst overwinnen: 3 praktische tips

Professionele hulp bij angst overwinnen

Wanneer je last hebt van intense angst, paniekaanvallen of veel aan het piekeren bent, kun je professionele hulp inschakelen. Een psycholoog helpt je bij het identificeren en aanpakken van negatieve gedachten die te maken hebben met jouw angst. De online psychologen van De Internettherapeut zijn breed opgeleid en bieden diverse behandelmethoden voor angststoornissen. Elk persoon is uniek en daarom ontvang je altijd een behandelplan op maat. Plan hier een gratis kennismaking!

     

    FAQ

    Welke angststoornissen zijn er?

    Er zijn verschillende soorten angststoornissen die voor verschillende klachten kunnen zorgen. Een aantal van de meest voorkomende angststoornissen zijn:

    • Gegeneraliseerde angststoornis: angst over dagelijkse gebeurtenissen en situaties, zoals werk of gezondheid.
    • Paniekstoornis: regelmatige paniekaanvallen of bang voor het krijgen van paniekaanvallen.
    • Agorafobie: angst voor plekken waar iemand zich niet eenvoudig kan terugtrekken, zoals openbare plaatsen.
    • Sociale fobie: angst voor sociale situaties en interacties.
    • Specifieke fobie: bang voor een specifieke situatie of object.

    Wanneer is het nodig om professionele hulp te zoeken voor mijn angst?

    Wanneer jouw angst je dagelijks functioneren beïnvloedt, is het verstandig om hulp te zoeken. Dus bijvoorbeeld wanneer je jouw normale activiteiten niet meer zonder belemmering kunt uitvoeren of wanneer het je mentaal welzijn beïnvloed. 

    Hoe wordt angst behandeld?

    Angststoornissen kunnen op diverse manieren worden behandeld door een psycholoog. Effectieve behandeltechnieken zijn cognitieve gedragstherapie (CGT), EMDR-therapie en Exposure Therapy. Ook worden er ademhalings- en ontspanningsoefeningen gebruikt tijdens de behandeling van een angststoornis.

     

    Bronnen:

    [1] Psyned. (2023, mei 24). Angststoornis of fobie? Angst overwinnen | Psyned. https://www.psyned.nl/angsten/

    [2] Castagna, G. (2022). Cijfers psychische gezondheid. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/kennis/cijfers/psychische-gezondheid-ggz/

    [3] Sikkel, M. (2020). Zo kun je je angst overwinnen: 4 tips. Psychologie Magazine. https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/zo-overwin-je-je-angst/

    [4] Rooijen, K. (2018) Preventie en behandeling van angst. Nederlands Jeugdinstituut

    Wat zijn de meest voorkomende psychische stoornissen

    Wat zijn de meest voorkomende psychische stoornissen?

    Psychische aandoeningen en stoornissen komen veel voor. Volgens een onderzoek van het Trimbos Instituut naar psychische aandoeningen heeft bijna de helft (48%) van de volwassenen in Nederland ooit één of meerdere psychische aandoeningen gehad. [1] Er zijn een hoop verschillende soorten mentale aandoeningen en stoornissen die een grote invloed kunnen hebben op het dagelijks leven. Wat zijn de meest voorkomende psychische stoornissen in Nederland? In dit artikel geven we antwoord op deze vraag.

    Angststoornissen

    Volgens het Trimbos Instituut had ongeveer 1 op de 4 volwassenen in Nederland het afgelopen jaar te maken met één of meerdere psychische aandoeningen. Van deze aandoeningen komen angststoornissen het vaakst voor. 15% van de volwassenen kampte afgelopen jaar met een angststoornis. [1]

    Wanneer je een angststoornis hebt, ervaar je een hevige angst zonder dat er echt gevaar is. Je kunt je bijvoorbeeld zorgen maken over je werk, gezondheid of iets heel anders. Deze angstgevoelens kunnen een grote invloed hebben op je dagelijks leven.

    Er zijn verschillende soorten angststoornissen. De meest voorkomende angststoornissen zijn fobieën, dwangstoornissen en hyperventilatie. [2] 

    Angststoornissen

    Stemmingsstoornis

    Naast angststoornissen komen stemmingsstoornissen het meest voor. Stemmingsstoornissen zijn aandoeningen die je stemming verstoren. Je hebt vaak last van sombere gevoelens en dit gevoel verdwijnt niet zomaar. Zo’n 1.2 miljoen Nederlanders kampen jaarlijks met een stemmingsstoornis.

    Stemmingsstoornis

    Depressie

    Een depressieve stoornis is de derde meest voorkomende psychische aandoening in Nederland. 24,9% van de Nederlandse bevolking krijgt ooit in het leven met een depressie te maken. Een depressieve stoornis kan op iedere leeftijd voorkomen, dus ook bij kinderen. 

    Wanneer je te maken krijgt met een depressie heb je langer dan twee weken last van bijvoorbeeld neerslachtigheid, onrust, prikkelbaarheid en concentratieproblemen. Ook gedachten aan de dood of zelfdoding kunnen voorkomen bij een depressie. Echter, een depressie is goed te behandelen. 

    Depressie

    Andere veelvoorkomende psychische stoornissen

    Er zijn uiteraard nog veel meer psychische stoornissen. Andere aandoeningen die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld een paniekstoornis, sociale fobie, alcoholstoornis en ADHD. Voor deze stoornissen kan hulp worden gezocht, zowel bij de algemene gezondheidszorg (huisarts, bedrijfsarts) als de geestelijke gezondheidszorg (psycholoog of psychiater). [1]

       

      Bronnen

      [1] Castagna, G. (2022). Cijfers psychische gezondheid. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/kennis/cijfers/psychische-gezondheid-ggz/ 

      [2] Korevaar, L. (2015, 31 mei). PSYCHISCHE AANDOENINGEN | begeleid leren. Begeleid Leren | Begeleid Leren. https://www.begeleidleren.nl/?page_id=511

      Snel overprikkeld

      Snel overprikkeld? Zo overleef je de sociale activiteiten in de zomer

      De zomer is in volle gang. Of je nu al vakantie hebt of niet, de zomer brengt veel sociale activiteiten met zich mee. Van borrelen met vrienden tot bruisende feestjes. Hartstikke leuk, maar als je snel overprikkeld bent, kunnen deze sociale activiteiten in de zomer best uitdagend zijn. Het lijkt misschien raar dat jij een avondje op de bank boven een overvol terras kiest, maar dit is het helemaal niet.

      Of je nu introvert bent, hooggevoelig of simpelweg gevoelig bent voor externe prikkels, je kunt volop genieten van de zomer zonder jezelf te overbelasten. 

      Wat is overprikkeld zijn?

      Je hebt vast wel eens van de term ‘overprikkeld zijn’ gehoord. Maar wat houdt het nu eigenlijk in? En wanneer weet je dat je last hebt van overprikkeling? 

      Je bent overprikkeld als je overweldigd raakt door sensorische informatie uit de omgeving. Prikkels kunnen verschillende vormen aannemen, zoals geluiden, aanrakingen, sociale interacties. De meeste prikkels worden normaal gesproken door het brein verwerkt, maar wanneer dit niet meer goed lukt, raak je overprikkeld.

      Wanneer iemand overprikkeld is, kan dit leiden tot een overweldigend gevoel. Maar ook kun je last krijgen van stress, angst en vermoeidheid. Je kunt moeite krijgen met concentreren en je hebt de behoefte om je terug te trekken om te herstellen van de prikkels. [1]

      Wat is overprikkeld zijn

      De spanning van externe prikkels

      Het leven gaat gepaard met veel prikkels. Onze maatschappij is gericht op presteren op werk of school, sporten en sociale activiteiten. En dit allemaal tegelijk. Dit kan voor veel mensen drukte en prikkels met zich meebrengen. Introverte mensen hebben een hoger spanningsniveau dan extraverte mensen. Dit betekent dat prikkels van buitenaf al snel te veel kunnen zijn. 

      Niemand is volledig extravert of introvert, maar uit iemands hersenactiviteit kan wel worden opgemaakt of iemand meer extravert of introvert is van zichzelf. Personen met een extravert brein gaan sneller op zoek naar prikkels, terwijl introverte personen meer tijd nodig hebben om te ontprikkelen.

      De zomer kan veel vragen voor introverte of hooggevoelige personen dankzij de vele sociale activiteiten die worden georganiseerd. Het is belangrijk dat je zelf ontdekt wat jij fijn vindt zodat je niet al je energie op maakt en kunt genieten van de zomer. En hier kunnen onderstaande tips bij helpen. [2]

      Tips om overprikkeling tegen te gaan 

      Je kan dus overprikkeld raken wanneer je meer informatie binnenkrijgt dan dat je brein kan verwerken. Heb je veel leuke uitjes gepland deze zomer? Gebruik onze tips om overprikkeling tegen te gaan. 

      Waar haal je energie uit?

      Om overprikkeling tegen te gaan, is het belangrijk om jezelf af te vragen waar je energie uit haalt en waar niet. Vind je het bijvoorbeeld leuk om je familie te bezoeken? Maar is een groep van meer dan 10 mensen te veel? Plan de bezoekjes dan met minder dan 10 personen. Stem je activiteiten af op jouw behoeften en voorkom dat je overprikkeld raakt. 

      Plan tijd voor jezelf in

      Heb je een vol weekend? Het helpt om tijd voor jezelf in te plannen om op te laden. Gun jezelf de tijd om bij te komen van sociale bijeenkomsten of andere evenementen. Het is belangrijk om af ten toe niks te doen en volledig te ontspannen.

      En raak je nu wel overprikkeld? Het is helemaal niet erg om tijd voor jezelf te pakken. Er zijn genoeg mensen die hetzelfde ervaren als jij. Heb je veel last van overprikkeling? En heeft dit effect op jouw dagelijks leven? Dan kan het goed zijn om professionele hulp te zoeken. Acute overprikkeling kan namelijk een oorzaak zijn van onder andere een burn-out. Onze online psychologen helpen je graag bij het vinden van de oorzaak van de overprikkeling en helpen toekomstige overprikkeling te voorkomen. 

         

        FAQ

        Wat zijn symptomen van overprikkeling?

        Overprikkeling is niet zichtbaar voor anderen, maar toch kan het jou vervelende symptomen geven. De symptomen kunnen variëren per persoon en zijn afhankelijk van de gevoeligheid voor externe stimulatie. Dit zijn enkele veelvoorkomende symptomen van overprikkeld zijn:

        • Overweldigend gevoel
        • Vermoeidheid
        • Prikkelbaar
        • Concentratieproblemen
        • Hoofdpijn
        • Verhoogde hartslag
        • Overgevoeligheid voor geluid, licht, geur en aanraking

        Wat veroorzaakt overprikkeling?

        Wat overprikkeling veroorzaakt, is voor iedereen anders. Het is vaak een combinatie van interne en externe factoren. Je kunt bijvoorbeeld overprikkeld raken door sociale interacties, gebrek aan rust of slaap of veranderingen in je routine. Daarnaast zijn sommige mensen van nature gevoelig voor prikkels en kunnen zij sneller overweldigd raken. 

        Wat zijn de gevolgen van overprikkeld zijn?

        Wanneer je een lange tijd overprikkeld bent, kan dit gevolgen hebben. Je lichaam produceert namelijk stresshormonen die kunnen zorgen voor hoofdpijn, verhoogde hartslag, vermoeidheid en slaapproblemen. Ook kun je moeite krijgen met concentreren en sneller geïrriteerd raken. Bovendien kun je ook tijd nodig hebben om bij te komen.

         

        Bronnen:

        [1] Psyned. (2023, 15 februari). Overprikkeld: wat kun je er tegen doen? | Psyned. https://www.psyned.nl/overprikkeld/

        [2] Telegraaf (2023, 19 juli). Zo kom je de zomer door als je snel overprikkeld raakt. Telegraaf.nl

        Hoe kies ik de juiste psycholoog voor mij

        Hoe kies ik de juiste psycholoog voor mij?

        Het gaat al een tijdje niet goed met je en je hebt besloten de hulp van een psycholoog in te schakelen. Je kunt je nu door je huisarts naar een hulpverlener laten verwijzen, maar tegenwoordig heb je veel meer opties. Ook online! Dat maakt het mogelijk een psycholoog te vinden die echt bij je past. En dat vergroot de kans op een succesvolle behandeling. Hoe kies je de juiste psycholoog?

        Waar moet ik op letten bij het kiezen van een psycholoog?

        Kwaliteit en professionaliteit

        Je gaat natuurlijk het liefst naar een professional die weet waar hij of zij het over heeft. De titel van psycholoog is in Nederland echter niet beschermd. Ga daarom na of de psycholoog die je op het oog hebt NIP- of BIG-geregistreerd is. Deze registraties krijgt een psycholoog alleen door een bepaalde kwaliteitseisen te voldoen. Overweeg je online therapie? Kies dan voor een psycholoog die zich daarin gespecialiseerd heeft.  

        Expertise en therapievorm

        Verschillende klachten en stoornissen worden op verschillende manieren behandeld. Psychologen specialiseren zich daarom vaak in bepaalde deelgebieden en behandelmethoden. Zo zijn er psychologen die alles afweten van stress en burn-out, van depressie en angst of van trauma en PTSS. Andere psychologen verdiepen zich in relatieproblematiek of gezinsdynamiek. Verdiep je ook in de behandelvormen en ga na wat goed bij jou past. Veel voorkomende therapievormen zijn:

        Waar moet ik op letten bij het kiezen van een psycholoog

        Hoe vind ik een psycholoog met wie ik een klik heb?

        Veel mensen schrijven het succes van therapie toe aan persoonlijke eigenschappen van hun psycholoog.[1] Uit onderzoek blijkt dat dit niet voor niks is.

        Therapeutische relatie

        De therapeutische relatie, ofwel de ‘klik’ met je psycholoog, is misschien wel het belangrijke aspect van behandelsucces. Drie factoren zijn hierbij van belang:[2]

        1. duidelijkheid en overeenstemming over het doel van de therapie
        2. duidelijkheid en overeenstemming over de behandelvorm(en)
        3. een vertrouwelijke, emotionele band tussen jou en je psycholoog

        Een ‘klik’ zorgt voor beter resultaat

        Steeds meer onderzoek toont aan dat een goede therapeutische relatie een groot positief effect op het behandelingsresultaat heeft.[3] En andersom: een slechte therapeutische relatie hindert de therapie. De klik met je psycholoog is volgens sommige onderzoeken daarom zelfs belangrijker dan de gekozen therapievorm![4] En hoe eerder jij die klik ervaart, hoe beter.[5] Heb je na een paar sessies het idee dat jij en je psycholoog niet op dezelfde golflengte zitten, aarzel dan niet van hulpverlener te switchen.

        ‘Hoe beter de therapeutische relatie in het begin, des te minder klachten later in de behandeling.’[6]

        Hoe vind ik een psycholoog met wie ik een klik heb

        Online in therapie bij de juiste psycholoog voor jou!

        Al onze (gz-)psychologen en psychotherapeuten hebben een diploma in de psychologie op zak, zijn NIP- of BIG-geregistreerd en hebben ruimschoots ervaring met therapie online. Over kwaliteit en professionaliteit hoef je je dus geen zorgen te maken. En die therapeutische relatie? Die vinden wij ook heel belangrijk!

        Juiste match tussen jou en je psycholoog

        Op basis van een uitgebreid, vrijblijvend en kosteloos intakegesprek koppelen we je met zorg aan een psycholoog die bij jou past. We letten hierbij op je hulpvraag, je behoeften en je voorkeuren, maar ook op je persoonlijkheid. En klikt het onverhoopt toch niet? Dan is schakelen naar een andere psycholoog binnen ons uitgebreide team geen enkel probleem.

        Neem gerust contact met ons op, zodat wij je meer kunnen vertellen over onze werkwijze.

           

          FAQ

          Hoe kies ik de juiste psycholoog?

          Met een psycholoog die goed bij jou past heeft therapie meer kans op slagen. Let bij het kiezen van een psycholoog op kwaliteit en professionaliteit, expertise en therapievorm, en je eigen gevoel: de ‘klik’ met je behandelaar is misschien wel het belangrijkst!

          Hoe belangrijk is de therapeutische relatie?

          De therapeutische relatie, ofwel de ‘klik’, met je psycholoog, is misschien wel het belangrijkste aspect van behandelsucces. Die klik wordt bepaald door overeenstemming over het doel van de therapie en de behandelvorm, en de emotionele band tussen jou en je psycholoog.

          Wat als ik geen klik heb met mijn psycholoog?

          De therapeutische relatie tussen jou en je psycholoog kan het succes van de therapie positief, maar ook negatief beïnvloeden. Ervaar je geen klik? Wissel dan van psycholoog. Bij De Online Psycholoog is switchen eenvoudig en geen enkel probleem.

           

          Bronnen:

          [1] M. J. Lambert & D. E. Barley (2001). Research summary on the therapeutic relationship and psychotherapy outcome. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training 38, pp. 357-361.

          [2] E. S. Bordin (1979). The generalizability of the psychoanalytic concept of the working alliance. Psychotherapy: Theary, Research & Practice 16, pp. 252-260.

          [3] E. R. Reefhuis, M. K. van Dijk, M. F. Miggiels, e.a. (2019). De kwaliteit van de therapeutische relatie voorspelt uitkomst van psychotherapie bij depressie. Tijdschrift voor Psychotherapie 45(1), pp. 6-23; M. J. Huibers & P. Cuijpers (2015). Common (nonspecific) factors in psychotherapy. In: R. L. Cautin & S. O. Lilienfeld (eds.). The encyclopedia of clinical psychology. New York: Wiley & Sons.

          [4] GGZnieuws (2015, 16 april). Relatie tussen behandelaar en patiënt bepaalt succes behandeling. Via: Ggznieuws.nl; zie ook: Psyned (2021, 25 augustus). Therapeutische relatie: een klik met je psycholoog. Via: Psyned.nl.

          [5] E. R. Reefhuis, M. K. van Dijk, M. F. Miggiels, e.a. (2019). De kwaliteit van de therapeutische relatie voorspelt uitkomst van psychotherapie bij depressie. Tijdschrift voor Psychotherapie 45(1), pp. 6-23. 

          [6] E. R. Reefhuis, M. K. van Dijk, M. F. Miggiels, e.a. (2019). De kwaliteit van de therapeutische relatie voorspelt uitkomst van psychotherapie bij depressie. Tijdschrift voor Psychotherapie 45(1), pp. 6-23. 

          Misofonie

          Misofonie: walging voor bepaalde geluiden is nu een officieel erkende aandoening

          Kan jij je in de kantoortuin ook zo storen aan zwaar ademende, voorbij sloffende of etende collega’s? Voor sommige mensen zijn dit soort geluiden bijna ondragelijk. Ze roepen irritatie, walging en woede op. Aanstellerij? Volgens onderzoek niet.[1] Misofonie, letterlijk ‘haat van geluid’, is sinds 2020 een officieel erkende psychische aandoening.

          Wat is misofonie?

          Mensen met misofonie zijn overgevoelig voor specifieke geluiden. Deze overgevoeligheid wordt veroorzaakt door het brein en houdt geen verband met andere stoornissen, zoals een obsessief compulsieve stoornis of een posttraumatische stressstoornis.

          Symptomen[2]

          •       irritatie, walging of boosheid door de aanwezigheid of verwachting van bepaalde geluiden
          •       een verlies aan zelfcontrole en potentieel agressieve uitbarstingen door de boosheid
          •       bewustzijn van het feit dat de boosheid excessief en buitenproportioneel is
          •       het vermijden van situaties die misofonie oproepen
          •       problemen in het dagelijks leven door de walging, de boosheid en het vermijdingsgedrag

          Misofonie is een aantoonbare, psychische aandoening

          Psychiater Nienke Vulink doet al sinds 2009 onderzoek naar patiënten met een overgevoeligheid voor bepaalde geluiden. De benaming ‘misofonie’ bestaat al langer, maar de klachten werden nooit eerder met officiële psychische aandoeningen in verband gebracht. Daar is door het onderzoek van Vulink verandering in gekomen. Ze kreeg er in september 2020 de Ig Nobelprijs voor.[3]

          Misofonie is een aantoonbare, psychische aandoening

          Misofonie zichtbaar in hersenscans

          Bij mensen met misofonie draaien bepaalde hersengebieden – de gebieden die normaal gesproken actief zijn als we iets uit de omgeving opmerken – overuren. Een van die gebieden is de insula, een gebied dat geactiveerd wordt bij walging. Bij misofonie krijgen geluiden in de hersenen dus een negatieve associatie.[4]

          Behandeling van misofonie

          Misofonie openbaart zich vaak al in de kindertijd.[5] Veel patiënten hebben er dus al jaren last van. En dat kan verregaande gevolgen hebben voor het dagelijks functioneren.[6] Psychiater Arjen Schröder, die in 2018 onder begeleiding van Vulink op dit onderwerp promoveerde,[7] onderzocht daarom hoe misofonie met behulp van cognitieve gedragstherapie behandeld kan worden. Zijn aanpak bestaat uit vier technieken:[8]

          •       ontspanningsoefeningen: leren de lichamelijke spanning onder controle te houden
          •       taakconcentratieoefeningen: leren op iets anders dan de misofonische geluiden te focussen
          •       stimulusmanipulatie: triggers manipuleren door de toonhoogte of het ritme ervan op een computer te veranderen
          •       contraconditionering: leren andere, positieve associaties met de misofonische geluiden te maken

          Schröders aanpak is effectief gebleken. 48% van de onderzochte patiënten wist hun misofonie tot een milde variant terug te brengen. Dit betekent dat zij er in het dagelijks leven weinig last meer van hebben en dat vermijdingsgedrag minimaal is.[9]

           

          FAQ

          Wat is misofonie?

          Misofonie is een overgevoeligheid voor bepaalde geluiden. Het horen van die geluiden roept irritatie, walging en boosheid op. De symptomen kunnen zo ernstig zijn dat patiënten bepaalde situaties gaan vermijden. Het dagelijks functioneren wordt daardoor ernstig beperkt.

          Wat is de oorzaak van misofonie?

          Bij mensen met misofonie zijn bepaalde hersengebieden bij het horen van geluiden actiever dan bij andere mensen. Ook het hersengebied dat betrokken is bij walging, de insula, wordt geactiveerd. Hierdoor ontstaat een negatieve associatie met bepaalde geluiden.

          Is misofonie een stoornis?

          Sinds 2020 is misofonie met dank aan psychiater Nienke Vulink officieel erkend als psychische stoornis. Vulink doet sinds 2009 onderzoek naar misofonie en ontving de Ig Nobelprijs voor haar werk. Er bestaat inmiddels ook een effectieve behandeling voor misofonie. Hierbij wordt gebruikgemaakt van technieken uit de cognitieve gedragstherapie.


          Bronnen:

          [1] A. E. Schröder (2018). Soundbites: Diagnosis, Neural Mechanisms and Treatment of Misophonia. Universiteit van Amsterdam (proefschrift). Via. Uva.nl.

          [2] A. E. Schröder, N. C. Vulink, & D. A. Denys (2013). ‘Misophonia: diagnostic criteria for a new psychiatric disorder’, PLoS One 8)1, e54706. Via. Journals.plos.org.

          [3] Nu.nl (2020, september 20). Misofonie: Sommige mensen worden woest bij het horen van bepaalde geluiden. Via: Nu.nl.

          [4] Nu.nl (2020, 26 februari). Waarom geluiden van collega’s soms zo irritant zijn (en wat je eraan doet). Via: Nu.nl; M. Hoebe (2018, 22 maart). UvA-promovendus vindt mogelijke oplossing voor walging bij geluiden. Via Folia.nl; A. E. Schröder (2018). Soundbites: Diagnosis, Neural Mechanisms and Treatment of Misophonia. Universiteit van Amsterdam (proefschrift). Via. Uva.nl.

          [5] Nu.nl (2020, 20 september). Misofonie: Sommige mensen worden woest bij het horen van bepaalde geluiden. Via: Nu.nl.

          [6] A. E. Schröder & S. Mulder (2018, 25 april). Cgt effectief bij misofonie. Via: Vgct.nl.

          [7] Schröders proefschrift is online inzichtelijk, zie: A. E. Schröder (2018). Soundbites: Diagnosis, Neural Mechanisms and Treatment of Misophonia. Universiteit van Amsterdam (proefschrift). Via. Uva.nl.

          [8] A. E. Schröder, N. C. Vulink, A. J. van Loon, & D. A. Denys (2017). ‘Cognitive behavioral therapy is effective in misophonia: An open trial’, Journal of Affective Disorders 217, pp. 289-294. Via: Sciencedirect.com.

          [9] A. E. Schröder, N. C. Vulink, A. J. van Loon, & D. A. Denys (2017). ‘Cognitive behavioral therapy is effective in misophonia: An open trial’, Journal of Affective Disorders 217, pp. 289-294. Via: Sciencedirect.com.

          Hoi, Hoe kunnen we je helpen?