We voelen ons allemaal wel eens overvraagd of overprikkeld. Maar komt dat bij jou vaker voor dan bij een ander? Dan ben je misschien hoogsensitief of hooggevoelig. Hoogsensitiviteit (HSP) is geen psychische stoornis, maar ‘gewoon’ een aangeboren karaktereigenschap.
Mensen met HSP hebben uitzonderlijke kwaliteiten, maar het kan ook lastig zijn goed met HSP om te gaan. HSP-therapie biedt ondersteuning als jouw hoogsensitiviteit je in de weg zit.
- Geen wachtlijst, direct hulp
- Ruim ervaren psychologen
- Gesprek via beveiligd beeldbellen
- 24/7 beschikbaar voor afspraken
- Betaling per afgenomen sessie
- Start met gratis kennismaking
Wat is HSP?
HSP staat voor Hoogsensitiviteit of Highly Sensitive Person. Je kunt HSP zien als een aangeboren persoonlijkheidskenmerk, net zoals de kleur van je ogen. Wanneer je hoogsensitief bent, ben je gevoeliger voor prikkels. Je hersenen nemen namelijk meer prikkels en indrukken waar dan gemiddeld.
Hierdoor kunnen hoogsensitieve personen sneller overprikkeld raken; je krijgt namelijk meer prikkels binnen dan je brein op dat moment kan verwerken. HSP is voor iedereen anders en kan zich dan ook bij ieder persoon anders uiten.
Symptomen van HSP
Zo’n 15% tot 20% van de mensen is in meer of mindere mate hoogsensitief. Iemand met HSP is zich meer dan gemiddeld bewust van de situatie om zich heen en binnenin. Dat zorgt ervoor dat er bij een HSP’er continu veel informatie binnenkomt.
Die informatie wordt bovendien snel en grondig verwerkt. Onder ideale omstandigheden heeft dat veel voordelen, maar het leidt logischerwijs ook sneller tot overbelasting.
We beschrijven iemand met HSP dus ook als overgevoelig voor ‘prikkels’. Herken jij je in een aantal van de volgende symptomen? Dan ben je wellicht hoogsensitief.
- Je houdt niet van te veel zintuiglijke prikkels, zoals veel geluiden, drukke beelden, sterke geuren of onverwachte aanrakingen.
- Je schrikt snel, bijvoorbeeld van plotselinge, harde knallen of schrikmomenten in films.
- Je kan situaties goed inschatten en merkt gevaar sneller op dan anderen.
- Je bent je bewust van je eigen emoties en stemming en kan die van anderen ook goed inschatten.
- Je kunt je goed in de situatie of emoties van een ander verplaatsen en toont empathie.
- Je kunt je compleet verliezen in een mooi boek, een film, muziek of kunst en bent hier vaak diep door geraakt.
- Je bent je altijd erg bewust van de sfeer in een ruimte en dit beïnvloedt je eigen stemming en humeur.
- Je hebt de neiging situaties te veel onnodig te overdenken.
- Je bent gevoelig voor pijn of honger en reageert sterk op alcohol of cafeïne.
Maak kennis met onze psychologen:
HSP in de praktijk
HSP’ers hebben door hun sterke bewustzijn en inlevingsvermogen bijzondere kwaliteiten. Ze zijn goed in informatie verwerken, nuance aanbrengen en situaties inschatten. Ook hebben ze oog voor detail, kunnen ze goed focussen en hebben ze veel menselijk inzicht.
De keerzijde van de medaille is dat het voor een HSP’er lastig kan zijn de eigen grenzen te bewaken. De behoefte aan terugtrekken en tijd alleen wordt door anderen vaak uitgelegd als verlegenheid of een gebrek aan sociale vaardigheden. Hier is vaak geen sprake van, maar zorgt er toch voor dat HSP’ers geneigd zijn zich aan de normen van hun omgeving aan te passen. Dat resulteert al gauw in overprikkeling.
Omgaan met HSP
Continue overprikkeling kan ernstige psychische gevolgen hebben. Als je vaak over je grenzen gaat, ervaar je in eerste instantie vermoeidheid, stress en humeurigheid. Duurt dit te lang, dan kan dit omslaan in angst– en paniekstoornissen, overspannenheid, burn-out en zelfs depressie.
HSP-therapie zorgt ervoor dat jij je hooggevoeligheid weer als kwaliteit gaat zien en behandelen in plaats van als handicap.
Therapie bij HSP
Tijdens de therapie staat het aangeven van grenzen vaak centraal. Allereerst leer je op welke momenten je overprikkelt raakt en welke signalen hieraan voorafgaan. Vervolgens ga je aan de slag met het aanpassen van je levenswijze, zodat overprikkeling niet te vaak voorkomt.
Ook wordt aandacht besteed aan wat je kunt doen om te ontspannen als het je toch even teveel wordt. Door voor jezelf betere omstandigheden te creëren, krijg je de ruimte om van de voordelen van HSP gebruik te gaan maken!
Vraag een gratis kennismaking aan:
Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina over kosten en vergoedingen. Start met een gratis kennismaking!
Veel gestelde vragen over HSP:
Een psycholoog kan je helpen bij het beter leren omgaan met HSP. Enkele therapieën die vaak worden gebruikt bij hoogsensitieve personen zijn Cognitieve Gedragstherapie (CGT) en Acceptance and Commitment Therapy (ACT).
In sommige gevallen kunnen er psychische klachten ontstaan door HSP, zoals angststoornissen, depressie of burn-out. HSP zelf is geen psychische stoornis, maar een overgevoeligheid voor prikkels kan wel bijdragen aan het ontstaan of het verergeren van psychische klachten.