Heb ik hulp van een psycholoog of psychiater nodig

Heb ik hulp van een psycholoog of psychiater nodig?

Het is nogal een wirwar aan hulpverleners in de geestelijke gezondheidszorg. Ook bij De Online Psycholoog zijn verschillende hulpverleners werkzaam, waaronder psychologen en psychiaters. Dit is belangrijk, omdat de vakgebieden van psycholoog en psychiater elkaar aanvullen. Zo leveren wij kwalitatieve zorg voor uiteenlopende psychologische klachten.

Het verschil tussen psychiater en psycholoog

Psychiater

Een psychiater is iets anders dan een psycholoog. Een psychiater heeft een medicijnenstudie en een vervolgopleiding tot psychiater afgerond. Hij of zij is dus arts met een specialisatie in geestesziekten – net zoals een cardioloog in het hart, een orthopeed in het bewegingsapparaat en een oncoloog in kanker gespecialiseerd is. Net als andere artsen mag een psychiater diagnoses stellen, onderzoek uitvoeren, de resultaten daarvan beoordelen en medicatie voorschrijven.

Psycholoog

De titel van psycholoog is in Nederland niet beschermt. In principe mag iedereen zich dus psycholoog noemen. Een officiële, BIG-geregistreerde psycholoog heeft echter een masteropleiding in de psychologie op zak. Een gz-psycholoog heeft daarnaast nog een post-masterdiploma behaald. Deze titel is wel beschermd. Een psycholoog is geen arts, maar een gedragswetenschapper. Psychologen werken voornamelijk met gespreks- en gedragstherapie. 

Psycholoog en psychiater vullen elkaar aan

In de praktijk vullen psycholoog en psychiater elkaar vaak aan.[1] Een psycholoog analyseert het gedrag van mensen en het effect daarvan op de mentale gezondheid. Heb jij last van depressieve gevoelens? Dan gaat een psycholoog op zoek naar de gedachten- en gedragspatronen die je kunt veranderen om je beter te voelen. Voor veel klachten is therapie bij een psycholoog voldoende, maar bij ernstige klachten kan een psychiater je verder helpen.

Het werkveld van een psychiater heeft betrekking op de medische of lichamelijke kant van de klachten. Bij ernstige, psychische aandoeningen, zoals chronische depressie, schizofrenie, bipolaire stoornissen of psychoses spelen ook lichamelijke processen een rol. Een psychiater kan hier medicatie voor voorschrijven, zoals antidepressiva, antipsychotica en kalmeringsmiddelen. Met medicatie alleen zijn natuurlijk lang niet alle problemen opgelost. Maar ze zorgen vaak wel voor de stabilisatie en energie die mensen met dit soort aandoeningen nodig hebben om succesvol bij een psycholoog in therapie te gaan.

‘Een optimale patiëntenzorg kan via de onderlinge wisselwerking tussen de disciplines het beste gegarandeerd worden.’[2]

Online de juiste hulpverlener kiezen

Hoe weet je of je naar een psycholoog of psychiater moet? Daar helpen wij je bij. Op basis van een intakegesprek koppelen we je aan een hulpverlener die jouw specifieke klachten kan behandelen. Ook kunnen onze gediplomeerde psychologen je naar een online psychiater doorverwijzen als ze denken dat dat nodig is.

     

    FAQ

    Heb ik hulp van een psycholoog of psychiater nodig?

    Voor veel klachten is therapie bij een psycholoog voldoende, maar bij ernstige klachten kan een psychiater je verder helpen. Een psycholoog is een gedragswetenschapper, een psychiater een arts, die ook medicatie mag voorschrijven. De Online Psycholoog koppelt jou aan de juiste hulpverlener.

    Wat is het verschil tussen een psycholoog en een psychiater?

    Een psycholoog is een gedragswetenschapper. Hij of zij analyseert het gedrag van mensen en het effect daarvan op de mentale gezondheid. Een psychiater is een arts, die psychische problemen vanuit de medische of lichamelijke kant bekijkt. In de praktijk vullen psycholoog en psychiater elkaar vaak aan.

    Kan ik online naar een psychiater?

    Bij De Online Psycholoog zijn ook online psychiaters aangesloten, gespecialiseerd in online psychiatrie. Zeker als je medicatie gebruikt, is regelmatige controle bij een psychiater belangrijk. Dit kan ook heel goed online. De Online Psycholoog stelt een persoonlijk behandeltraject met de juiste hulpverleners voor je op.

     

    Bronnen:

    [1] L. Mulders (2017, 26 oktober). Het verschil tussen een psycholoog en een psychiater. Via: Psychologievandaag.nl.

    [2] A. P. J. Höppener (1982). Psychiater en psycholoog in het algemeen ziekenhuis, samen of apart. Tijdschrift voor psychiatrie 24(2), pp. 89-100. Via: Tijdschriftvoorpsychiatrie.nl.

     

    psychiater

    Is een psychiater een arts?

    De term ‘psychiatrie’ is ontstaan uit de Griekse woorden voor ‘ziel’ (psyche) en ‘arts’ (iatros). Het is dus een medisch specialisme en een psychiater is dan ook officieel een arts. Net als psychotherapeuten, psychologen en andere psychiatrisch hulpverleners, houdt een psychiater zich bezig met de behandeling van psychische problemen en geestesziekten. Een psychiater speelt hierbij een specifieke rol.

    Opleiding tot psychiater

    Om arts te kunnen worden, moet je medicijnen hebben gestudeerd. Bij de opleiding tot psychiater is dat niet anders. Een psychiater heeft na de zesjarige opleiding geneeskunde nog een vervolgopleiding tot psychiater gevolgd. Deze opleiding duurt vier en een half jaar. Hierbij is gekozen voor één van de volgende drie afstudeerrichtingen:

    •       kinder- en jeugdpsychiatrie
    •       volwassenenpsychiatrie
    •       ouderenpsychiatrie

    Een psychiater in opleiding, officieel een arts assistent in opleiding tot specialist (aios) genoemd, kan ook nog voor specifieke deelgebieden kiezen. Denk bijvoorbeeld aan psychiaters die gespecialiseerd zijn in de behandeling van geestelijk gehandicapten. Ook zijn er psychiaters die alleen in het ziekenhuis werken, of die met name thuis zijn in de verslavingspsychiatrie.

    Titel ‘psychiater’

    De titel van psychiater is, in tegenstelling tot die van psycholoog, beschermd. Elke psychiater is dus officieel als zodanig afgestudeerd. Alle psychiaters staan bovendien in het BIG-register geregistreerd.

    Bevoegdheden psychiater

    Een psychiater heeft meer bevoegdheden dan andere psychisch hulpverleners. Omdat hij of zij medisch specialist is en medicijnen gestudeerd heeft, mag een psychiater als enige psychisch hulpverlener medicatie voorschrijven. Bijvoorbeeld:

    •       antidepressiva
    •       antipsychotica
    •       stabilisatoren
    •       kalmeer- en slaapmiddelen

    Vergelijkbaar met andere artsen

    Ook mag een psychiater lichamelijk onderzoek doen en laboratoriumtests aanvragen. De resultaten daarvan worden ook door de psychiater zelf beoordeeld. Het vakgebied van de psychiater is daarmee vergelijkbaar met dat van een arts binnen een ander medisch specialisme. Net als andere artsen kan een psychiater zich bijvoorbeeld ook (grotendeels) toeleggen op het uitvoeren en publiceren van wetenschappelijk onderzoek. Wetenschappelijk onderzoek heeft als doel geestesziekten beter te leren begrijpen en verklaren om ze uiteindelijk ook beter te kunnen behandelen.

    Werkzaamheden psychiater

    Is voor de behandeling van psychische problemen medicatie noodzakelijk? Dan wordt een psychiater ingeschakeld. Psychiaters behandelen dan ook met name patiënten met ernstige psychische klachten of geestesziekten. Denk bijvoorbeeld aan patiënten met:

    •       psychoses
    •       schizofrenie
    •       een bipolaire stoornis
    •       een dwangstoornis
    •       een persoonlijkheidsstoornis
    •       een ernstige verslaving
    •       een ernstige depressie

    Team van hulpverleners

    Bij de behandeling van zulke problemen werken vaak meerdere specialisten samen. Zo is de psychiater verantwoordelijk voor de medische kant van het behandelplan, terwijl gesprekstherapie in de meeste gevallen door psychotherapeuten of psychologen wordt uitgevoerd. Iemand die voor een zware depressie onder behandeling bij een psycholoog staat, krijgt zijn of haar antidepressiva bijvoorbeeld voorgeschreven door een psychiater. De psychiatrie kent dus allerlei soorten hulpverleners:

    •       psychiaters
    •       psychotherapeuten
    •       psychologen
    •       sociotherapeuten
    •       vaktherapeuten
    •       maatschappelijk werkers
    •       psychiatrisch verpleegkundigen

    Medisch uitgangspunt

    De werkzaamheden van een psychiater hebben vrijwel altijd een medisch uitgangspunt. Naast medicatie kunnen andere soorten therapie – zoals gesprekstherapie, maar ook zaken als bewegingstherapie of mindfulness – een onderdeel van de behandeling vormen, maar dat hoeft niet. In de psychologie is dit andersom. Voor psychologen is een bepaalde vorm van gesprekstherapie meestal het uitgangspunt. Medicatie kan hier, indien nodig, een toevoeging op zijn.

    Loop jij tegen psychische problemen aan? Dan ga je – mits er geen sprake is van nood – in eerste instantie naar je huisarts. Die kan je naar een psychisch hulpverlener doorverwijzen. Je kunt ook direct bij een psycholoog aankloppen, zoals online, bij De Online Psycholoog. Al onze psychologen zijn officieel erkende en ervaren (gz-)psychologen. Mocht het nodig blijken, dan kan een psycholoog altijd nog een psychiater bij de behandeling betrekken.

     

    Eerst even kennismaken?

    Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina met tarieven & vergoedingen.

      psychiater en client

      Is een psychiater ook een psychotherapeut?

      Het aantal verschillende zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg is groot. Voor een buitenstaander is het vaak onduidelijk wat elk type zorgverlener nu precies doet. In de volksmond worden psychologische termen en titels van hulpverleners dan ook regelmatig door elkaar gebruikt. Twee specialisten wiens vakgebieden dicht bij elkaar liggen, maar wel degelijk verschillen, zijn de psychotherapeut en de psychiater. Wat is het verschil tussen die twee? En is een psychiater eigenlijk ook een psychotherapeut?

      Wat is een psychotherapeut?

      Opleiding

      Als je psychotherapeut wil worden, moet je een specifieke vooropleiding hebben afgerond. Een vierjarige universitaire studie psychologie, pedagogiek of gezondheidswetenschappen is verplicht. Hierbij moet de afstudeerrichting geestelijke gezondheidskunde gekozen zijn. Ook een artsexamen of doctoraalexamen in de psychologie geeft je toegang tot de opleiding tot psychotherapeut. 

      De opleiding tot psychotherapeut duurt nog eens vier jaar, waarvan het grootste gedeelte bestaat uit het opdoen van praktijkervaring. Psychotherapeuten in opleiding moeten ook verplicht zelf in ‘leertherapie’. Zo weten ze zelf dus ook precies hoe het is om psychotherapie te ondergaan.

      Titel

      Na het afronden van de opleiding moet een psychotherapeut zich laten registreren in het BIG-register. Dit register wordt door de overheid beheerd en functioneert in de praktijk als een soort keurmerk van deskundigheid voor artsen en andere hulpverleners in de gezondheidszorg. In het BIG-register staan alle bevoegdheden van de hulpverlener vermeld. Ook staat omschreven aan welke eisen hij of zij dient te voldoen. De registratie wordt elke vijf jaar herzien. Psychotherapeuten zijn dan ook verplicht regelmatig cursussen te volgen om hun kennis up-to-date te houden en aan de eisen van het BIG-register te blijven voldoen. De titel van psychotherapeut is in Nederland beschermd.

      Psychotherapie

      Een psychotherapeut behandelt mensen die ernstig geestelijk lijden of complexe psychische klachten hebben. Psychotherapie is daarom vaak intensief en langdurig. Hiermee onderscheidt de psychotherapeut zich van de (gz-)psycholoog, die vaak minder heftige psychische problemen behandelt.

      Wat is een psychiater?

      Opleiding

      Een psychiater is op de eerste plaats een arts. Om psychiater te worden, moet je namelijk de zesjarige opleiding geneeskunde hebben afgerond. Daarna volg je de opleiding tot psychiater, die vier en een half jaar duurt. Tijdens deze opleiding specialiseer je je in kinder- en jeugdpsychiatrie, volwassenenpsychiatrie of ouderenpsychiatrie. Ook kan gekozen worden voor een focus op bepaalde deelgebieden, zoals verslavingspsychiatrie, ziekenhuispsychiatrie of psychiatrie voor geestelijk gehandicapten.

      De opleiding tot psychiater besteedt aandacht aan verschillende vakgebieden, zoals klinische psychiatrie, spoedeisende psychiatrie en ambulante psychiatrie. Ook het vakgebied van psychiatrische psychotherapie komt aan de orde. Hiermee is de opleiding tot psychotherapeut volledig in de opleiding tot psychiater geïntegreerd.

      Titel

      Ook de titel van psychiater is beschermd en je vindt psychiaters ook terug in het BIG-register. Het grootste verschil met een psychotherapeut is dat een psychiater een medisch specialist is.

      Psychiatrie

      Omdat een psychiater arts is, heeft hij of zij de bevoegdheid medicatie voor te schrijven, lichamelijk onderzoek uit te voeren, en laboratoriumtests aan te vragen en de resultaten daarvan te beoordelen. Psychiaters spelen daarom een belangrijke rol in de behandeling van patiënten bij wie medicatie noodzakelijk is. Dit is bijvoorbeeld het geval bij mensen met schizofrenie, dwangstoornissen of heftige verslaving. Ook psychoses en bepaalde persoonlijkheidsstoornissen worden met medicatie behandeld. Vaak werken verschillende specialisten bij een dergelijke behandeling samen. Sta jij bijvoorbeeld voor een zware depressie onder behandeling bij een psycholoog? Dan moet er alsnog een psychiater aan te pas komen om jou antidepressiva te mogen voorschrijven.

      Een afgestudeerd psychiater is dus ook psychotherapeut. Maar waar een psychotherapeut zich het meest op psychotherapie focust, bekijkt een psychiater zijn patiënten vanuit een medisch perspectief. 

       

      Eerst even kennismaken?

      Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina met tarieven & vergoedingen.

        koppel en psychiater

        Wat doet een psychiater?

        Voor psychisch hulpverleners bestaan tegenwoordig allerlei titels en benamingen: psycholoog, psychiater, therapeut, psychotherapeut, coach, et cetera. Deze titels hebben te maken met de bevoegdheden, opleidingen en specialisaties van de verschillende hulpverleners. Psychiaters verschillen wat dat betreft op een aantal cruciale punten van andere psychisch hulpverleners. Wat doet een psychiater nu precies? 

        Een psychiater is een arts

        Een psychiater is als enige van de psychisch hulpverleners een arts. Hij of zij heeft zes jaar geneeskunde gestudeerd en heeft daarna een 4,5-jarige opleiding in de psychiatrie afgerond. Deze opleiding mogen alleen afgestudeerd artsen volgen. Omdat een psychiater een medische achtergrond heeft, behandelt hij of zij psychische aandoeningen in combinatie met de algehele lichamelijke gezondheid. De psychiater is daarbij als enige bevoegd medicatie voor te schrijven.

        Het werkveld van een psychiater

        Alhoewel een psychiater dezelfde behandeltechnieken als een psycholoog kan en mag toepassen, komt het er in de praktijk op neer dat de psychiater vrijwel uitsluitend patiënten met ernstige psychische stoornissen behandelt. Voor de behandeling van stoornissen als schizofrenie, dwangstoornissen, bipolaire stoornissen of ernstige depressie is namelijk vaak medicatie noodzakelijk. Vanwege de ernst van deze problemen staan de cliënten van een psychiater vaak ook langer onder behandeling dan de cliënten van andere hulpverleners.

        Deelgebieden

        Psychiaters kunnen binnen verschillende deelgebieden werkzaam zijn:

        • Kinder- en jeugdpsychiatrie
        • Volwassenenpsychiatrie
        • Ouderenpsychiatrie
        • Sociale psychiatrie: dit vakgebied is gericht op de maatschappelijke en sociale context van de cliënt. De behandeling is vaak erg praktijkgericht.
        • Forensische psychiatrie: forensisch psychiaters behandelen cliënten die door hun aandoening een strafbaar feit hebben gepleegd.
        • Transculturele psychiatrie: in dit vakgebied wordt onderzoek uitgevoerd naar de invloed van verschillende culturen op de uitingsvormen en behandeling van psychische aandoeningen.
        • Neuropsychiatrie: neuropsychiaters focussen op de biologische (of neurologische) oorzaken van psychische stoornissen.
        • Ziekenhuispsychiatrie: psychiaters in het ziekenhuis behandelen cliënten die naast een lichamelijke aandoening (waarvoor ze naar het ziekenhuis moeten) ook een psychische aandoening hebben.

        De behandeling van een psychiater

        Een psychiater behandelt een cliënt met een combinatie van gesprekstherapie en medicatie. Omdat een psycholoog die gesprekstherapie ook kan geven, wordt de hulp van de psychiater soms alleen voor het medische deel van de behandeling ingeschakeld. Dit is zeker het geval als een cliënt al een goede band met een psycholoog heeft opgebouwd en hij of zij de gesprekstherapie liever bij die psycholoog blijft volgen.

        Waar werken psychiaters?

        Er zijn psychiaters die zelfstandig een praktijk openen, maar de meeste psychiaters zijn werkzaam bij zorginstellingen waar een psychiatrisch arts noodzakelijk is. Denk hierbij aan de psychiatrische afdeling van ziekenhuizen (PAAZ), tbs-klinieken, psychiatrische woonvoorzieningen, instellingen voor jeugdpsychiatrie, psychiatrische woonvoorzieningen of afkickklinieken. Waar de psychiater werkzaam is, hangt af van de specialisatie die hij of zij tijdens de opleiding gekozen heeft.

        Wanneer heb ik een psychiater nodig?

        Zoek je hulp voor beginnende psychische problemen, dan kom je meestal eerst bij een psycholoog terecht. Als die psycholoog denkt dat het nodig is, bijvoorbeeld omdat je baat kan hebben bij medicatie, dan kan hij of zij je doorverwijzen naar een psychiater. De psychiater stelt vervolgens een behandelplan samen, waarbij ook gebruikgemaakt kan worden van andere disciplines, zoals psychotherapie, bewegingstherapie, ergotherapie of maatschappelijk werk. 

        Loop jij al een tijdje met psychische klachten rond? Klop dan in eerste instantie bij een psycholoog aan. Bij De Online Psycholoog is ook een psychiater aangesloten, waardoor wij je indien nodig altijd door kunnen verwijzen. Wil je graag meer informatie? In dit artikel gaan we meer in detail in op de verschillen tussen een psycholoog en een psychiater.

         

        Eerst even kennismaken?

        Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina met tarieven & vergoedingen.

          Hoi, Hoe kunnen we je helpen?