Tentamenstress, hoge verwachtingen en studieleningen: studenten krijgen tegenwoordig met diverse uitdagingen te maken. Ze voelen zich soms dan ook overspoeld door verantwoordelijkheden, eisen en verwachtingen. Uit recent onderzoek is gebleken dat meer dan de helft van de studenten veel stress ervaren. Een groot deel van de studenten zegt ook dat zij last hebben van prestatiedruk. [1]
In deze prestatiegerichte maatschappij hebben veel studenten moeite met het omgaan met stress en druk. Vind op deze pagina een aantal tips om om te gaan met studiestress en de constante druk om te presteren.
Studiestress en prestatiedruk
Iedereen ervaart wel eens stress. Misschien omdat je te laat bent begonnen met studeren of omdat je in een week meerdere tentamens hebt. Stress hoeft niet ongezond te zijn. Het kan je zelfs helpen presteren. Maar wanneer jij gedurende een lange periode veel stress of druk ervaart, kan dit negatieve gevolgen hebben. Je kunt hier lichamelijke en psychische klachten van krijgen.
Uit onderzoek van de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik studenten hoger onderwijs (MMMS) is gebleken dat veel studenten een hoge mate van stress ervaren. Daarnaast hebben zij ook te maken met een hoge prestatiedruk. Dit is de druk die mensen voelen om te presteren. Prestatiedruk ontstaat door hoge verwachtingen van de maatschappij, jezelf, studie, werk, ouders of een combinatie van meerdere factoren.
Wanneer studenten lange tijd onder druk staan, kan dit onder andere leiden tot overmatig perfectionisme en serieuze psychologische klachten, waaronder faalangst, depressie, burn-out en slapeloosheid. [2]
Oorzaken van stress en druk bij studenten
Veel mensen ervaren stress tijdens de studententijd en hier zijn diverse redenen voor. Een onderzoek van het Trimbos-instituut laat zien dat studenten het hoge tempo van de prestatiegerichte maatschappij waar we in leven proberen bij te houden. Ze hebben last van de hoge studiedruk en willen zo weinig mogelijk fouten maken. Daarnaast zijn studenten ook vaak in competitie met zichzelf en anderen. [3] Al deze factoren zorgen voor een toenemend aantal burn-outs onder studenten.
Ook de afschaffing van de basisbeurs heeft ervoor gezorgd dat studenten druk ervaren om hun studie zo snel mogelijk af te ronden. Ook de studieschuld die ze iedere maand zien oplopen, gaan studenten niet in de koude kleren zitten. Gelukkig komt de basisbeurs vanaf september 2023 terug.
Omgaan met studiestress en prestatiedruk
Ervaar jij veel studiestress? Heb je het gevoel dat je niet genoeg bent of vraagt je omgeving te veel van je? Veel studenten vinden het lastig om om te gaan met stress en druk. Er zijn echter een aantal tips die een wereld van verschil kunnen maken.
Praat met een studiebegeleider
Ervaar jij een hoge studiedruk? Zit je met je handen in het haar omdat je te maken hebt met hoge verwachtingen? Praat erover met een studiebegeleider. Hij/zij is er om je te helpen en wil net zo graag als jij dat je je studie haalt. Samen kunnen jullie kijken waar deze studiedruk precies vandaan komt en wat jullie hier aan kunnen doen.
Zorg voor genoeg ontspanning
Het voelt misschien of je al je beschikbare tijd in je studie moet steken, maar het is juist ook heel belangrijk om af en toe te ontspannen. Ga leuke dingen doen met vrienden of plan een activiteit waar jij ontspannen van wordt. Af en toe niks doen is ook goed voor je.
Probeer jezelf niet te vergelijken met anderen
Probeer jezelf niet te veel te vergelijken met anderen. Het klinkt zo makkelijk, maar toch voelen veel studenten competitie met anderen. Je hoeft niet altijd de beste te zijn en het is ook helemaal niet erg als iets een keer niet lukt. Fouten maken is menselijks en iedereen is nu eenmaal niet hetzelfde.
Schakel hulp in
Ervaar je veel stress? Kan je er bijvoorbeeld slecht door slapen? Wanneer je voelt dat de stress of druk je te veel wordt, is het verstandig om hulp in te schakelen. Of je nu een vriend, ouder of studiebegeleider in vertrouwen neemt, zorg dat je er met iemand over praat. Je kunt ook naar de huisarts gaan of contact opnemen met een online psycholoog. Samen kijken jullie hoe jullie de stress en prestatiedruk kunnen verminderen.
FAQ
Hoe herken je studiestress?
Er zijn verschillende tekenen van stress, zo kun je bijvoorbeeld fysieke symptomen zoals vermoeidheid, hoofdpijn en slaapproblemen ervaren. Maar ook kun je problemen hebben met concentratie en motivatie en extra prikkelbaar zijn.
Hoe herken je prestatiedruk?
Wanneer je last hebt van een hoge prestatiedruk, kun je constant angst en zorgen hebben over je prestaties. Je stelt hoge verwachtingen voor jezelf of hebt te maken met hoge verwachtingen van anderen. Daarnaast kun je bang zijn om fouten te maken en vergelijk je jezelf met anderen. Wanneer je prestatiedruk ervaart, kan dit bovendien leiden tot stress.
Kan ik hulp krijgen bij studiestress en prestatiedruk?
Wanneer je worstelt met studiestress en prestatiedruk kun je hulp krijgen van verschillende mensen en instanties. Bespreek je klachten met een vriend, ouder of vertrouwenspersoon. Ook zijn er op veel scholen studiebegeleiders beschikbaar die je kunnen helpen. Daarnaast kunnen jongeren altijd naar de huisarts gaan of contact opnemen met een online psycholoog zonder wachtlijst.
Bronnen:
[1] Student overspoeld door hoge eisen | Nederlands Jeugdinstituut. (2023, 14 juni). https://www.nji.nl/nieuws/student-overspoeld-door-hoge-eisen
[2] Prestatiedruk. (2023, 19 juni). Wij Zijn MIND. https://wijzijnmind.nl/psychische-klachten/psychipedia/prestatiedruk
[3] Van Der Meijs, F. (2023, 15 juni). Studenten noemen opstapeling van onzekerheden als bron voor prestatiedruk. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/actueel/nieuws/studenten-noemen-opstapeling-van-onzekerheden-als-bron-voor-prestatiedruk/
