• Wereldwijd actief!
  • Ma - Zo 24/7 geopend

Erkend GZ-psychologen

BIG-geregistreerd

Meer dan 1000

Tevreden klanten
GRATIS KENNISMAKEN?

Tag Archives: eetstoornis

Hoe ontstaat een eetstoornis
Categories Depressie, Stoornis, Stress, Therapie, Veelgestelde vragen

Hoe ontstaat een eetstoornis en hoe ga je ermee om?

Een eetstoornis is een serieuze psychische aandoening die gekenmerkt wordt door verstoord eetgedrag. Personen met een eetstoornis hebben ongezonde eetgewoonten en zijn veel bezig met voeding, gewicht en het uiterlijk van het lichaam. [1]

Er zijn verschillende soorten eetstoornissen, waaronder anorexia nervosa en boulimia nervosa. Maar hoe ontstaan deze eetstoornissen? En hoe ga je hiermee om als ouder, familielid of vriend/vriendin? 

Hoe ontstaat een eetstoornis?

Er is geen specifieke oorzaak voor een eetstoornis. Vaak zijn er meerdere factoren die bijdragen aan het ontwikkelen van deze psychische aandoening. Voorbeelden van factoren zijn de omgeving of een ingrijpende gebeurtenis. Maar ook emotionele problemen, zoals stress, angst en verdriet dragen bij aan het ontwikkelen van een eetstoornis. 

Persoonlijke eigenschappen, zoals een laag zelfbeeld en perfectionisme, kunnen een rol spelen bij het ontwikkelen van een eetstoornis. Omgevingsfactoren die de aandoening versterken, zijn bijvoorbeeld het huidige schoonheidsideaal. Het ideaalbeeld van het vrouwenlichaam lijkt steeds slanker te worden. Hierdoor kunnen meisjes en vrouwen beginnen met lijnen. Echter, wanneer je begint met lijnen, hoeft dit niet te betekenen dat je een eetstoornis hebt ontwikkeld. [2] 

We willen benadrukken dat iedereen anders is en dat de oorzaken van een eetstoornis ook bij iedereen anders kan zijn.  

Gevolgen van een eetstoornis

Een eetstoornis heeft serieuze gevolgen op je gezondheid. Naast lichamelijke gevolgen, zoals gewichtsverlies of -toename, vermoeidheid en een lage bloeddruk, kan een eetstoornis psychische klachten veroorzaken. Veel mensen ervaren gevoelens van schaamte en schuld. Maar ook hun dagelijks leven raakt dermate beïnvloed door de psychische aandoening. [1] 

Aangezien een eetstoornis ernstige gevolgen voor de gezondheid kan hebben, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken. Wat kun je er aan doen?

Als je denkt dat je misschien een eetstoornis hebt, is het belangrijk om hier iets aan te doen. Eetstoornissen zijn moeilijk om zelf op te lossen, maar er zijn tegenwoordig een hoop goede behandelingen. Geef je problemen toe en praat erover met iemand. Dit kan heel lastig zijn, maar er zijn een hoop mensen die je willen helpen. Bovendien hoef je je er niet voor te schamen! [3]

Gevolgen van een eetstoornis

Hoe met een eetstoornis omgaan?

Ben je bezorgd over iemand in jouw omgeving? Denk je dat hij/zij te maken heeft met een eetstoornis? Probeer een beeld te krijgen van het eetpatroon en praat met hem/haar over wat jou is opgevallen. Vraag hoe diegene zich voelt en of jij ergens bij kunt helpen.

Probeer niet in discussie te gaan, maar luister wat de persoon heeft te zeggen. En dwing ook nooit iemand om te eten. Het is belangrijk om te beseffen dat jij niets aan de eetstoornis van jouw kind, familielid of vriend(in) kunt veranderen. Geef aan dat je wilt helpen bij professionele hulp zoeken maar neem de taak van zorgverlener niet op je. Heb je hulp of advies nodig? Er zijn speciale hulplijnen die je kunt gebruiken, zoals MIND Korrelatie. [4]

Praten met een online psycholoog

Wil je met iemand praten vanuit jouw vertrouwde omgeving? Wij hanteren geen wachtlijst, dus jij kunt direct bij een van onze online psychologen terecht. Plan je kennismakingsgesprek vandaag nog in!

     

    FAQ

    Wat zijn de symptomen van een eetstoornis?

    Een eetstoornis ontwikkelt zich langzaam gedurende een langere periode. Dit zijn een aantal van de meest voorkomende symptomen: [1]

    • Bezorgdheid om het gewicht en uiterlijk van het lichaam
    • Ongezonde eetgewoonten, zoals eetbuien of niet willen eten
    • Heel veel bezig zijn met afvallen
    • De behoefte om het gewicht te beheersen door sporten, overgeven of het gebruik van laxeermiddelen
    • Lichamelijke klachten, zoals misselijkheid en vermoeidheid

    Welke soorten eetstoornissen zijn er?

    Er zijn verschillende soorten eetstoornissen. Deze worden allemaal gekenmerkt door verstoord eetgedrag. Hoe zich dit precies uit, verschilt per eetstoornis. [5]

    • Anorexia nervosa

    Personen met anorexia nervosa hebben een verstoord zelfbeeld en zijn bang om aan te komen in gewicht. Dit leidt vaak tot een gewicht dat te laag is. Soms gebeurt dit in combinatie met pogingen om het eten weer kwijt te raken, zoals braken of veel bewegen. 

    • Boulimia nervosa

    Boulimia nervosa is een eetstoornis waarbij mensen obsessief bezig zijn met lijnen, sporten, braken en laxeermiddelengebruik. Dit doen zij omdat zij zich schuldig voelen over het (te veel) eten van voedsel. 

    • Binge Eating Disorder

    Mensen die aan Binge Eating Disorder leiden, hebben te maken met ongecontroleerde eetbuien. Ze eten grote hoeveelheden en voelen zich daarna schuldig. Maar zij voelen na een eetbui niet de behoefte om dit te compenseren met veel bewegen, braken of ander gedrag om het eten kwijt te raken. Dit leidt vaak tot een hoog gewicht. 

    Kan een psycholoog helpen bij een eetstoornis?

    Ja, een psycholoog kan helpen bij het behandelen van een eetstoornis. Hoe de behandeling er precies uitziet, heeft te maken met het type eetstoornis, de klachten en de vermoedelijke oorzaken. Cognitieve gedragstherapie is een van de behandelingen die effectief is gebleken bij eetstoornissen. 

    Zoek je hulp? Of ken je iemand in je omgeving met een eetstoornis? Vraag een vertrouwd online gesprek aan met een van onze psychologen. We bespreken graag de mogelijkheden met je. 

     

    Bronnen:

    [1] PsyQ. (z.d.). Eetstoornis | Kenmerken en hulp. Via Psyq.nl

    [2] Oorzaken eetstoornis. (2022, 20 juli). Wij Zijn MIND. Via: Wijzijnmind.nl 

    [3] Zelf iets doen bij een eetstoornis. (2022, 20 juli). Wij Zijn MIND. Via: Wijzijnmind.nl 

    [4] Tips bij een eetstoornis. (2022, 20 juli). Wij Zijn MIND. Via: Wijzijnmind.nl 

    [5] Redactie DOP. (2022, 28 maart). Kan een psycholoog iemand helpen met een eetstoornis? De Online Psycholoog. Via: De-online-psycholoog.nl 

    eetstoornis
    Categories Stoornis, Veelgestelde vragen

    Het gaat niet over eten: wat hebben eetstoornissen met elkaar gemeen?

    Eetstoornissen zijn lastig te begrijpen psychische aandoeningen die nog altijd op veel onbegrip stuiten. ‘Gewoon meer of minder eten’ lijkt vanuit een lichamelijk perspectief de oplossing voor iemand die door een eetstoornis ontzettend is vermagerd of aangekomen. Maar eetstoornissen gaan over veel meer dan eten. Het eetgedrag van iemand met een eetstoornis is dan ook niet de oorzaak, maar het symptoom van de stoornis. Wat is de oorzaak van eetstoornissen en wat hebben ze wat dat betreft met elkaar gemeen? 

    Bekendste eetstoornissen

    De drie meest voorkomende eetstoornissen zijn anorexia nervosa, boulimia nervosa en binge eating disorder (BED). Deze drie verschillen van elkaar in de manier waarop patiënten omgaan met eten en hebben dan ook verschillende gevolgen voor het lichaam. De stoornissen zijn daarom ook op uiteenlopende manieren zichtbaar voor de buitenwereld, of blijven juist verborgen.

    Anorexia nervosa 

    Mensen met anorexia nervosa zijn bang om dik te worden. Helaas hebben zij een verkeerd beeld van ‘dik’ en blijven ze afvallen, ook al zijn ze in werkelijkheid veel te mager. Anorexia nervosa gaat gepaard met (extreem) weinig eten en overmatig sporten, braken en laxeermiddelen slikken.

    Boulimia nervosa

    Bij boulimia nervosa wordt afvallen afgewisseld met eetbuien, waardoor de patiënt vaak op een normaal gewicht blijft en de stoornis voor de buitenwereld zo goed als onzichtbaar is. De eetbuien worden na afloop gecompenseerd door te braken of laxeermiddelen te gebruiken.

    Binge eating disorder (BED)

    Mensen met BED hebben enkel last van eetbuien, maar compenseren die niet. Hierdoor komen ze na verloop van tijd aan en kan zelfs flink overgewicht ontstaan. Dit overgewicht kan weer leiden tot andere psychische problemen.

    Wat zijn eetbuien?

    Tijdens een eetbui raken patiënten de controle over eten volledig kwijt. Opvallend genoeg wordt een eetbui wel vaak van tevoren gepland. Iemand met eetbuien fantaseert vaak over wat hij of zij gaat eten, om vervolgens bewust inkopen te doen voor de eetbui, alle etenswaren op tafel uit te stallen en te beginnen met eten tot alles op is. Tijdens een eetbui wordt veel meer gegeten dan iemand normaal gesproken in één keer eet. Vaak bestaat een eetbui ook voornamelijk uit ongezond voedsel. Na afloop is sprake van heel veel schaamte, walging en verdriet.

    Een eetbui is een coping mechanism, een manier om emoties niet te hoeven voelen. Dat verdovende effect is verslavend, waardoor het lastig is van eetbuien af te komen – ook al weten patiënten precies hoe ze zich erna voelen.

    Wat veroorzaakt een eetstoornis?

    Ondanks de verschillen tussen eetstoornissen, zijn de onderliggende oorzaken vaak vergelijkbaar. Omdat eetstoornissen vaker voorkomen bij vrouwen dan bij mannen, zijn we geneigd te denken dat het met het afvallen voor een schoonheidsideaal te maken heeft. Maar alhoewel dat soms wel een rol speelt, is het lang niet het hele verhaal.

    Eetstoornissen zijn psychische aandoeningen die soms levensbedreigend kunnen zijn. Ze worden veroorzaakt door diepgaande problematiek, zoals een negatief zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen, angst voor afwijzing en perfectionisme, depressieve gevoelens en moeite met het uiten van emoties. Niet zelden is deze problematiek ontstaan door grote levensveranderingen (zoals in de pubertijd voorkomt) of zelf schokkende gebeurtenissen en trauma.

    Waarom een eetstoornis?

    Wat voor soort eetstoornis iemand ontwikkelt verschilt, maar het geeft patiënten allemaal hetzelfde: houvast en controle. Voor mensen met een eetstoornis zijn voedsel en de weegschaal een obsessie geworden. Ze hebben elke dag een plan wat betreft eten en halen eigenwaarde uit het feit dat ze hier controle over hebben. 

    Symptomen eetstoornissen

    Er heerst een groot taboe op eetstoornissen, waardoor mensen die eraan lijden er niet snel zelf over praten. Omdat sommige eetstoornissen aan de buitenkant niet zichtbaar zijn, blijven ze vaak onder de oppervlakte. Ook is de grens tussen normaal afvallen en een eetstoornis soms moeilijk te bepalen. De volgende symptomen duiden op een eetstoornis:

    • obsessief bezig zijn met voedsel, calorieën, lichaamsafmetingen en gewicht
    • ondergewicht of overgewicht
    • gevoelens van schaamte met betrekking tot het eigen lichaam, eten en het eetpatroon
    • angst voor aankomen en daardoor niet durven eten
    • eten als constante bron van stress en angst ervaren
    • niet etend gezien willen worden en daardoor etentjes of feestjes vermijden
    • eetbuien, gevolgd door braken, het gebruik van laxeermiddelen of extreem lijnen
    • een verstoorde hormoonbalans, waardoor het gevoel voor honger of vol zitten is verdwenen
    • het uitblijven van de menstruatie
    • lichamelijke klachten, zoals maag- en darmproblemen en keelpijn
    • stemmingswisselingen en depressieve gevoelens

    Behandeling eetstoornissen

    Het doorbreken van een eetstoornis is een langdurig en intensief proces, zeker als de patiënt al lang met de stoornis kampt. Veel patiënten proberen goedbedoelde pogingen van de omgeving om hen te laten eten te saboteren. Eten wordt weggegooid of achteraf uitgebraakt. De behandeling van een eetstoornis focust daarom niet alleen op het eetpatroon, maar vooral ook op de onderliggende oorzaken.

    Om een eetstoornis te genezen, wordt aandacht besteed aan de redenen waarom patiënten zo aan controle vasthouden, waarom ze zo weinig zelfvertrouwen of geloof in zichzelf hebben, en waarom het zelfbeeld zo negatief is. Gesprekstherapie is hierbij van cruciaal belang en dat kan ook uitstekend online plaatsvinden.

    Heb jij een moeizame relatie met eten en vermoed je dat je een eetstoornis hebt ontwikkeld? Een ervaren psycholoog kan jou helpen negatieve patronen te doorbreken. Zo verminderen dwanggedachten en -gedrag omtrent eten en word jij je eetstoornis de baas.

     

    Eerst even kennismaken?

    Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina met tarieven & vergoedingen.

      depressief
      Categories Stoornis, Veelgestelde vragen

      Kan een psycholoog helpen bij een eetstoornis?

      Voor mensen die het niet zelf of van dichtbij hebben meegemaakt, is het soms lastig te begrijpen. De oplossing voor een eetstoornis is toch heel simpel? ‘Gewoon’ gezond gaan eten! Helaas is het niet zo eenvoudig, want eetstoornissen zijn psychische aandoeningen, geen lichamelijke. Eetstoornissen kenmerken zich door verstoord eetgedrag en (vaak) een obsessie met uiterlijk en gewicht, maar de oorzaken hiervan zijn psychisch. Heb jij een eetstoornis? Dan kan een psycholoog je wellicht goed helpen. 

      Typen eetstoornissen

      De meeste eetstoornissen hebben met elkaar gemeen dat de patiënt een verstoord lichaamsbeeld heeft en bang is om dik te worden. Het gevolg hiervan is het obsessief bezig zijn met gewichtsbeheersing. Hoe dit zich uit, verschilt per eetstoornis. De verschillende eetstoornissen hebben vaak ook verschillende oorzaken en daarmee verschillende behandelmethoden.

      Anorexia nervosa

      Mensen met anorexia nervosa hebben een zodanig verstoord lichaamsbeeld dat ze altijd denken te dik te zijn, ondanks het feit dat ze als gevolg van de aandoening (sterk) ondergewicht hebben. Lijd jij aan anorexia nervosa, dan ben je continu bezig met afvallen – door te weinig te eten en overmatig te sporten (het beperkende type) of door te weinig te eten, te braken en laxeermiddelen te gebruiken (het purgerende type). Een gebrek aan grip op het leven, de behoefte aan controle en overmatig perfectionisme kunnen aan anorexia nervosa ten grondslag liggen.

      Boulimia nervosa

      Bij boulimia nervosa is obsessief lijnen, sporten, braken en laxeermiddelengebruik het gevolg van (en de compensatie voor) ongecontroleerde eetbuien. Mensen die aan deze stoornis lijden hebben meestal een normaal of sterk wisselend gewicht. De eetbuien dienen vaak als troost en komen voort uit eenzaamheid, verveling of het niet weten om te gaan met nare gebeurtenissen uit het verleden.

      Binge Eating Disorder (BED)

      BED is vergelijkbaar met boulimia, maar mensen die aan deze stoornis lijden voelen na een eetbui niet de behoefte te compenseren. Zij hebben dan ook vaak overgewicht of obesitas, met veel lichamelijke klachten tot gevolg.

      Orthorexia nervosa

      Orthorexia nervosa is altijd onderdeel van een andere stoornis en staat niet op zichzelf. Mensen met orthorexia nervosa hebben een obsessie voor gezond eten en zijn dan ook bang voor ongezonde voeding.

      Pica

      Mensen met pica hebben de drang om oneetbare dingen te eten, bijvoorbeeld zand, klei, aarde of steentjes. De stoornis heeft niks met gewichtsverlies of een verstoord lichaamsbeeld te maken. Pica komt veel voor bij jonge kinderen en vaak in combinatie met een ontwikkelingsstoornis, zoals autisme.

      Avoidant or Restrictive Food Intake Disorder (ARFID)

      ARFID is pas in 2013 officieel als eetstoornis erkend. Lijd je aan deze stoornis, dan vermijd je voedselproducten met een bepaalde kleur, smaak, geur of textuur. Naast aantoonbare, lichamelijke oorzaken zoals een allergie of intolerantie, kunnen traumatische gebeurtenissen of emotionele problemen ARFID veroorzaken.

      Ruminatiestoornis

      Mensen met een ruminatiestoornis voelen de drang voedsel te ‘herkauwen’. Voedsel wordt opgerispt, opnieuw gekauwd en weer doorgeslikt, of uitgespuugd. Ook deze stoornis komt met name bij jonge kinderen voor en vaak in combinatie met een ontwikkelingsstoornis.

      Eetstoornis Niet Anderszins Omschreven (NAO)

      De afkorting NAO wordt gebruikt voor mensen die kenmerken van verschillende aandoeningen vertonen of niet geheel aan de voorwaarden voor één stoornis voldoen. Obsessieve gedachten over eten of gewicht spelen wel de hoofdrol.

      Psychische gevolgen eetstoornissen

      Naast de vele, soms zeer ernstige, lichamelijke gevolgen van eetstoornissen, hebben patiënten ook vaak veel last van de psychische gevolgen ervan. Eten in gezelschap is voor de meeste mensen met een eetstoornis zeer beangstigend of simpelweg onmogelijk. Dit komt door schaamte of de angst de controle te verliezen. Een sociaal isolement en eenzaamheid komt bij patiënten dan ook veel voor. Dit kan op den duur tot ernstige klachten leiden, zoals angststoornissen en depressie.

      Behandeling eetstoornis psycholoog

      Cognitieve gedragstherapie

      Lijd jij aan een eetstoornis, dan is het belangrijk zo snel mogelijk hulp van een psycholoog in te schakelen. Hoe de behandeling van jouw eetstoornis eruitziet, is afhankelijk van het type eetstoornis, je klachten en de vermoedelijke oorzaken van de stoornis. Cognitieve gedragstherapie werkt in veel gevallen echter heel effectief. Hierbij worden de dwangmatige gedachten over voeding onder de loep genomen en onderzocht hoe deze vervangen kunnen worden door minder obsessieve en meer positieve gedachten.

      Gedragsverandering

      Daarnaast worden manieren gevonden om ongewenste gedragspatronen, zoals het teveel of te weinig eten, het overmatig sporten, het braken en het slikken van laxeermiddelen, te doorbreken. Veel mensen met een eetstoornis hebben bepaalde ‘eetregels’ voor zichzelf opgesteld. Deze worden aan de hand van therapie minder belangrijk en uiteindelijk onnodig. Tegelijkertijd wordt in de behandeling gezocht naar manieren waarop gewenst gedrag, zoals het regelmatig eten van kleine porties, kan worden aangeleerd.

      Thema’s

      Afhankelijk van de problematiek die bij jouw stoornis centraal staat, focust de therapie op thema’s als onzekerheid, perfectionisme en een negatief zelfbeeld. Ook leer je op andere manieren om te gaan met emoties, zoals woede, angst of teleurstelling.

      Met de juiste psychologische hulp overwint de helft van de patiënten de eetstoornis volledig. Bij de overige patiënten verminderen de klachten vaak significant, waardoor de lichamelijke gezondheid en de kwaliteit van leven flink toeneemt.

       

      Eerst even kennismaken?

      Vraag direct een vertrouwd online gesprek aan met een van onze online psychologen. Wil je meer weten over de kosten voor online therapie? Bekijk dan onze pagina met tarieven & vergoedingen.

        Hoi, Hoe kunnen we je helpen?