Geschreven door: Marianne van Katwijk, M.Sc. – Psycholoog (NIP), Seksuoloog & Hypnotherapeut (de eerste en enige Sexual Freedom Hypnotherapist in Nederland)
Beeld je even het volgende scenario in: “Je houdt van je partner. Jullie dele samen een leven. Je wilt je graag verbonden met hem voelen, en de intieme connectie aangaan. En toch… voel je je geblokkeerd als het gaat om intimiteit. Je hoofd zit vol, je lichaam zegt ‘nee’, of je voelt simpelweg geen zin. En daar voel je je dan misschien zelfs schuldig over – of onbegrepen.”
Je bent niet de enige. Heel veel vrouwen ervaren dit – zeker in langdurige relaties. Waarschijnlijk komen er meteen allemaal vragen omhoog, zoals; maar waarom dan? En wat kan ik hier dan aan doen (zonder mezelf te forceren)?
Waarom gebeurt dit eigenlijk?
Er zijn heel veel verschillende dingen die onze intieme seksualiteit beïnvloeden. Zoals stress, hormonen, angsten, trauma’s, de kwaliteit van de relatie en de onderlinge verbinding en communicatie, zijn een aantal voorbeelden.
En eigenlijk weten we allemaal wel dat wanneer we stress en spanning ervaren in ons leven dat we dan minder ruimte hebben in ons hoofd voor seksuele intimiteit. Maar waarom eigenlijk, want seks brengt toch ook juist dat stukje ontlading en ontspanning en je weer verbonden voelen met je partner?
Het antwoord ligt dieper in je brein, en om precies te zijn in je onbewuste. 95% van wat we waarnemen gaat via het onbewuste brein. Omdat het zoveel informatie is, te veel om bewust te scannen en te verwerken, gaat dit allemaal onbewust. Wat betekent dat het lichaam volledig automatisch reageert op heel veel situaties in ons dagelijks leven.
Wanneer we ergens een keer seksuele intimiteit zijn aangegaan maar eigenlijk waren we er nog niet klaar voor, of nog niet opgewonden genoeg, of we deden het puur en alleen om de ander plezier te geven, dan registreert jouw brein dit. Als dit 1 x gebeurt ‘zegt’ je brein dat is een voorval, bij een tweede keer ‘zegt’ je brein dat is toeval, en bij een derde keer ‘zegt’ je brein dit is een patroon. Wat er dan gebeurt is dat je brein gaat generaliseren. Zodat er, bij steeds meer dingen, de ‘rode alarm bel’ af gaat.
Je moet het zo zien dat je onbewuste brein een enkele taak heeft; jouw veilig houden. En je brein is daar super goed en supersnel in, en traint zichzelf om steeds beter te worden. Wat er nu gebeurt is dat je brein alleen al bij de gedachte aan seks, of de ‘oh jee’, (misschien wil hij wel meer) gedachte jouw lichaam op slot gaat. Je bevriest, je weg wilt, je creëert misschien zelfs wel een woordenwisseling. Je overlevingsmechanisme is nu volledig in ‘actie’.
Je overlevingsmechanisme, ook wel de fight-flight-freeze response kent meer dan deze 3 bekende responses. Het kan zich uiten in:
- Vechten (je reageert kattig of duwt hem letterlijk van je weg, of creëert een ruzie)
- Vluchten (je bent ineens heel druk bezig met werk of huishoudelijke taken of je rent letterlijk van hem weg)
- Bevriezen (je lichaam gaat opslot en je verstijft letterlijk)
- Pleasen (je doet het maar om hem te plezieren en hoopt dat het snel over is)
- Fawning (overgavegedrag, je laat het gebeuren maar bent niet aanwezig, alsof je bent uitgececkt)
- Fatique (je wordt ineens overmant door verschrikkelijk vermoeid gevoel of valt in slaap)
Al deze patronen worden automatisch door je onbewuste brein en je autonome zenuwstelsel geactiveerd. Je hoeft er niets voor te doen, en vaak kan je er ook niets meer aan- of tegen-doen. Alles in je systeem is overspoeld met één of soms meerdere van deze automatische reacties.
Hierdoor is het vaak ook heel erg moeilijk om zelfstandig deze patronen te doorbreken en weer terug te keren naar de intimiteit waar jullie beide eigenlijk zo naar verlangen. Dit is ook een reden waarom relaties vaak op het gebied van seksuele intieme stuk lopen, omdat veel therapie soorten de diepe automatische patronen die het onbewuste activeert niet kan doorbreken. Veel vrouwen geven dan ook aan dat ze in het begin vaak denken; ‘Het gaat wel weer beter.’ Of “Het is gewoon stress, als dat minder is dan komt het vanzelf wel weer.” Meestal is dat niet het geval en wordt het alleen maar erger.
Een ander onderdeel wat toevoegt aan het onbewuste automatische patroon is de emoties die het gebrek aan seks in de relatie creëert. Vaak komen er bovenop de automatische patronen gevoelens van schaamte, schuld, verdriet, boosheid en frustratie. Ook omdat de partner vaak teleurstelling ervaart en zich afgewezen voelt en daardoor steeds minder gaat initiëren. De patronen waar jullie nu beide inzitten voeden elkaar zodat het in stand blijft, ook wanneer je probeert verandering te creëren.
Wat kan je hieraan doen?
Bewustwording is een eerste stap. Waar komt het gevoel van ‘moeten’ omhoog? En voor wie wil je dit eigenlijk doen? Welke emoties komen er voor je op? En wat voel je precies in je lichaam? Waar verlang je naar? En wat zou je eigenlijk het allerliefste willen?
Het is belangrijk dat je stopt met jezelf forceren. En dat je tegelijkertijd hier open met je partner over kan spreken, zodat je ook de nodige ruimte en (hopelijk ook) steun kan ervaren. Het gevoel van ‘moeten’ is de grootste libido-killer die er is!
Stel je voor dat wanneer je seks echt voor jezelf zou doen, en er volledig van zou genieten… wat brengt dat jou? Wat levert je dat op? Wat geeft dat jou? Schrijf alles wat er in je op komt op. Maak er een lijst van. En lees deze elke dag door. Besluit om het voor jezelf te willen doen, niet voor hem of voor de relatie, maar omdat JIJ er wat uithaalt en het jou wat oplevert.
Bespreek met je partner wat jullie samen kunnen doen om de speelsheid weer terug te brengen in jullie intimiteit, zonder druk of verwachting. Elkaar opnieuw leren ontdekken zonder dat het tot penetratie moet leiden. Dat jullie diep in elkaars ogen kijken, praten met elkaar, en plezier maken. Dit haalt de druk van de ketel, zodat opwinding weer een plak in kan nemen.
Tot slot nog wat tips
- Stop met forceren. Intimiteit begint niet met ‘zin maken’, maar met veiligheid en ontspannen voelen.
- Onderzoek je blokkade nieuwsgierig. Niet als probleem maar als signaal.
- Leg contact met je lichaam. Dansen, yoga, ademen, wandelen. Wat voel je eigenlijk?
- Benoem het patroon met je partner. Niet de schuld. Kijk waar jullie elkaar kunnen steunen.
- Praat met een buitenstaander (therapeut, coach): je hoeft dit niet alleen te dragen, en je kan dit patroon weldegelijk doorbreken.
- Zin is geen knop. Het ontstaat wanneer er ontspanning, aandacht en emotionele veiligheid is. En ja – die zijn moeilijk op te brengen als je hoofd op standje ‘doorgaan’ of ‘moeten’ staat.
Loop je hierin vast en wil je het samen onderzoeken en dit patroon doorbreken? Dan is het misschien tijd om daar met iemand in vertrouwen naar te kijken.
Je bent niet alleen, heel veel vrouwen lopen hier tegenaan. En veel van die vrouwen komen bij mij terecht en doorbreken deze patronen en kunnen weer genieten van fijne seks in hun relatie.
Weer kunnen genieten van fijne seksuele intimiteit kan ook voor jou werkelijkheid worden! Neem contact op met een van onze seksuologen als je meer wilt weten.
Geschreven door: Marianne van Katwijk, M.Sc. – Psycholoog (NIP), Seksuoloog & Hypnotherapeut (de eerste en enige Sexual Freedom Hypnotherapist in Nederland)